Het enkel gewricht vormt de verbinding tussen de voet en het onderbeen. Om het gewricht heen zitten banden en een kapsel. Deze zorgen voor stevigheid en geleiden de bewegingen in het gewricht.
Bij een verstuiking (distorsie) worden meestal het gewrichtskapsel en de buitenste enkelbanden opgerekt (in 90 % van de gevallen). Deze laatste kunnen zelfs scheuren (zie plaatje). De bloedvaatjes die hier zitten kunnen ook scheuren. De beschadigingen zorgen voor een flinke zwelling of blauwverkleuring van de enkel. Een verstuikte enkel doet in het begin vaak zo veel pijn dat je er niet op kunt lopen. Dit is normaal en heeft als functie dat de enkel genoeg rust krijgt om te herstellen. De oorzaak is een naar binnen klappen van de voet. Veel hangt af van de eerste hulp die u toepast. De behandeling in de zin van een drukverband met vette watten en 14 dagen met de voet op de stoel is voor een goed functieherstel rampzalig.
Indien dit niet het geval is, is er sprake van een verstuiking en kunt u de volgende 4 vuistregels hanteren in de acute fase (=ontstekingsfase), welke ongeveer twee dagen duurt:
I. KOELEN!!! Gedurende 20 minuten koelen, waardoor u pijnvermindering krijgen en vermindering van de zwelling. Hierna moet u dit regelmatig herhalen gedurende de eerste 24 uur.
II. Rust: blijf niet doorlopen omdat u na het koelen weinig voelt. Doorlopen bevordert de zwelling.
III. Drukverband aanleggen of intapen. Het drukverband of tape mag niet gaan knellen. Indien dit toch het geval is, moet u het weer verwijderen.
IV. Hoog houden van de enkel. Houd de voet zoveel mogelijk hoog. Binnen de pijngrens bewegen van de voet en tenen teneinde de circulatie te bevorderen.
Een enkelverstuiking herstelt over het algemeen vanzelf, maar het kan verstandig de enkel in te tapen. De enkel wordt in een dusdanige stand geplaatst dat de voet normaal belast kan worden, maar de banden niet opnieuw opgerekt worden. De enkel is zeker de eerste maand nog onstabiel. Dit komt doordat de enkelbanden opgerekt zijn geweest en je niet helemaal goed meer aanvoelt hoe de enkel in de ruimte staat. De kans dat je er de eerste weken doorheen zult gaan is groter dan voor de verstuiking. Dit is niet alleen pijnlijk maar vertraagd ook het herstelproces.
Als uw enkel ingetaped is kunt u na ongeveer drie dagen (cellulaire fase) beginnen met de oefentherapie. U gaat drie maal per dag gedurende drie minuten op een been staan (OP uw verstuikte been). Lukt dit dan probeert u hetzelfde met uw ogen dicht. Op deze manier oefent u het diepe spiergevoel. Een andere goede oefening is om tijdens het tandenpoetsen op een been te gaan staan. Reflexmatig geeft het zenuwstelsel dan aan de spieren door hoeveel uw spieren aan moeten spannen om uw evenwicht te houden en uw banden niet opnieuw te beschadigen. De snelheid van het doorgeven van deze reflexen is het belangrijkste tijdens het genezingsproces. Het is namelijk heel belangrijk snel te reageren met uw spieren als u op een losse tegel stapt of in een kuiltje. De herstelde “stabiliteitsreflex” zorgt er dan voor dat u uw spieren extra snel aanspant, zodat u uw enkel niet weer verstuikt! Sporten is in deze fase nog niet toegestaan. Na een week wordt gekeken of de enkel eventueel overnieuw moet worden ingetaped.
Nu breekt de zgn.integratiefase aan (ongeveer 11 tot 21 dagen na de verstuiking) In deze fase zal de fysiotherapeut de nadruk leggen op het oefenen van functies en vaardigheden. Evenwicht, spierkracht, verschillende loopvormen en het oefenen van de stabiliteit zal geleidelijk worden opgevoerd. Eventuele sportbeoefening is weer mogelijk waarbij de enkel via een brace of tape wordt ondersteund. Na ongeveer drie weken is de enkel dus weer belastbaar.
In de volgende fase,de zgn. remodelleringsfase, (tussen de 3 en 6 weken na de verstuiking) zal meer worden gekeken naar sportspecifieke belasting en kan eventueel zonder tape worden gesport. De enkel is nog wel kwetsbaar maar kan al meer worden belast. Oefentherapie zal gericht zijn op een normaal functioneren. Normale belasting behoort na 6 weken tot het normale genezingsproces. Onder normale belasting verstaan we de gebruikelijke belasting van voor de distorsie, inclusief sport.
Indien uw enkel zojuist door uw fysiotherapeut is ingetaped, zijn er een aantal zaken die van belang kunnen zijn voor een goed verloop van het genezingsproces. De belangrijkste aanwijzingen vindt u hieronder puntsgewijs: Het is natuurlijk wel zo dat het verloop van het genezingsproces individueel sterk kan verschillen. Dit heeft te maken met factoren als: de ernst van de blessure, leeftijd, beroep, gewicht, de mate van getraindheid van de patiënt en andere soortgelijke omstandigheden. Dat wil dus zeggen dat niet alle informatie die u hier vindt op u van toepassing behoeft te zijn.
Wilt u meer weten over hoe fysiotherapie kan helpen bij enkelklachten?
Behandeling veel voorkomende aandoeningen | Privacy policy | Afspraak maken
© Fysiotherapie Spijkenisse - Fotografie: Romy Koppers