Behandeling kaakgewrichtsklachten (craniomandibulaire dysfunctie)

Het kaakgewricht is een complex gewricht dat zich bevindt tussen de onderkaak en de schedelbasis. Het is het enige gewricht dat een zogenaamde gepaarde beweging maakt, d.w.z de bewegingen van het linker kaakgewricht zijn afhankelijk van die van het rechter en omgekeerd. De kop van het gewricht bevindt zich in de kom en draait gedurende het eerste stukje van de mondopening (ongeveer de eerste 20 mm) in die kom. Wordt de mond verder opengedaan dan gaat de kop verschuiven naar voren, dat is goed te voelen met de vinger voor het oor. Ook zijdelingse bewegingen van de onderkaak worden mogelijk gemaakt door een combinatie van draai,- en schuifbewegingen van linker,- en rechter kaakgewricht. In het gewricht ligt een kraakbeenschijfje, de ‘discus articularis’. De discus zorgt voor een soepel verloop van de bewegingen. Rondom het gewricht bevindt zich een kapsel. De bewegingen van de onderkaak worden gemaakt door een ingewikkeld samenstel van kauwspieren die op diverse plaatsen aan de schedel vastzitten.

Kaakgewrichtsklachten komen veel voor, zijn gelukkig veelal niet ernstig van aard, maar wel vervelend. Enkele van de veel voorkomende problemen zijn:

• Knappen van het gewricht: dit berust op een heen en weer schieten van de discus tijdens de beweging. Vaak is het pijnloos. Soms gaat het gepaard met pijn welke ontstaat na herhaald afbijten en “zwaar” kauwen. Deze klachten verminderen/verdwijnen vaak na enkele dagen door het gewricht te ontzien d.m.v. een zachte voeding. Zaken als kauwgom en nagelbijten zijn bij deze aandoeningen zeer af te raden. Het gewricht kan wel soms levenslang blijven knappen,
• Tendomyogene pijn: Een moeilijke verzamelterm voor pijnklachten uitgaande van de spieren,- aanhechtingen en pezen van het kauwapparaat. Deze pijn is soms door de gehele gelaatshelft te voelen, en kan gepaard gaan met nekklachten en hoofdpijn,
• Arthrose: Een aandoening van het gewricht, waarbij ook daadwerkelijke veranderingen in vorm van het kraakbeen en de kaakkop optreden doordat deze aangetast zijn.
• Arthritis: Een pijnlijke ontsteking van het gewricht.

Cranio-Mandibulaire Dysfunctie (CMD) is een verzamelterm voor een combinatie van bovenstaande klachten, vaak wordt CMD gecombineerd met tandenknarsen (bruxisme. Indien het vermoeden bestaat dat de patiënt tandenknarst (bewust of onbewust, bijv. ’s nachts), dan kan gekozen worden voor een splint. Dit is een kunststof plaatje dat op boven-, of ondergebit gedragen wordt en waardoor gepoogd wordt de knars-, en klemgewoonte te doorbreken. Dit plaatje kan door uw tandarts of kaakchirurg worden vervaardigd. Het voert te ver om in dit kader in te gaan op meer ingrijpende behandelingen als operaties, kijkoperaties en gewrichtsspoelingen.

Fysiotherapeutische behandeling

Veel problemen kunnen eenvoudig behandeld worden door rust te nemen en het kaakgewricht te ontzien door zachte voeding. Soms is het nodig een fysiotherapeut in te schakelen. Het meest voorkomende probleem bij CMD is de overmatige spierspanning van de kauwmusculatuur door klem,- en knars gewoonten. Deze zijn redelijk eenvoudig middels fysiotherapeutische handelingen te verhelpen. De extra gevolgen van CMD , bijv. hoofd,- en nekpijn, maar ook bewegingsstoornissen van de kaakgewrichten (te veel of te weinig beweeglijkheid of ongecoördineerd bewegen ) kunnen eveneens met behulp van fysiotherapie behandeld worden. Met specifieke ontspanningsoefeningen kan de fysiotherapeut trachten om meer ‘spierbewustzijn’ te ontwikkelen bij de patiënt. De fysiotherapeut richt zich bovendien op het verminderen van bewegingsvrees, oefeningen ter verbetering van de beweeglijkheid van het kaakgewricht, het verstrekken van adviezen t.a.v. het opbouwen van de belasting, maar tevens wordt gecontroleerd of de klachten zich hebben uitgebreid naar de relevante gebieden in de nek.

Behandeling kaakgewrichtsklachten (craniomandibulaire dysfunctie)

Wilt u meer weten over hoe fysiotherapie kan helpen bij kaakgewrichtsklachten (craniomandibulaire dysfunctie)?